ZuiderWind

Gerber van der Graaf

28 de setembre de 2020
0 comentaris

Catalaanse president afgezet

(1140 woorden)

Spandoek
Een ieder die ooit een bezoek aan Barcelona heeft afgelegd, kent het centrum met haar Gotische wijk. Daar bevind zich ook het plein Plaça Sant Jaume met het stadhuis aan de ene en het regeringspaleis van de Generalitat (Catalaanse regering) aan de andere kant. Sinds 2018 hangen aan deze gebouwen gele strikken en spandoeken uit protest tegen de Catalaanse gevangenen vanwege het houden van een referendum over de onafhankelijkheid van Spanje. Aan het regeringspaleis van de Generalitat hangt bovendien een spandoek ‘Vrijheid voor de politieke gevangenen en ballingen’. De Spaanse wet schrijft voor dat iedere propaganda van de politieke partijen aan de openbare gebouwen gedurende verkiezingscampagnes verboden zijn. Dat is logisch om te voorkomen dat de partij die op dat moment regeert in het voordeel zou zijn tijdens een verkiezingsstrijd.

Kiescommissie en gerechtelijke vervolging
Tijdens de Spaans nationale verkiezingen gebood de Centrale Kiescommissie dat de Catalaanse president, Quim Torra, het genoemde spandoek moest verwijderen. Torra beriep zich op het feit dat het geen partijpropaganda betrof, want de vrijheid van de Catalaanse gevangenen en van de in ballingschap verkerende politici wordt ook door oppositiepartijen en een brede laag van de bevolking gedragen. De Kiescommissie, bestaande uit rechters en juristen uit de academische wereld, gaf Torra 48 uur de tijd om het spandoek te verwijderen. De Catalaanse president liet het ultimatum verlopen en verving het spandoek uiteindelijk met de leuze: ‘Vrijheid van mening en opinie, artikel 19 van de universele verklaring van de mensenrechten’. Omdat het ultimatum verlopen was, diende de Kiescommissie een aanklacht in. Tijdens het gerechtelijk proces verdedigde Torra zich dat hij geen gehoor had gegeven omdat hij als president van een autoom gebied niet aan de Kiescommissie ondergeschikt is en het bevel daarom niet legaal was. De commissie is namelijk een administratieve eenheid die zorg draagt voor het verloop van de verkiezingen, maar vormt geen onderdeel van justitie. (Later bleek dat één van de academische leden van de Kiescommissie tegelijkertijd een bestuurstaak had bij de extreem rechtse, anti-Catalaanse en unionistische partij Ciutadans. De commissie was daarom verre van neutraal.) Bovendien betrof het Spaans nationale verkiezingen en geen verkiezingen die betrekking hadden op de vorming van de Catalaanse regering. Voordat het proces begon, heeft Torra getracht om de rechtbank te wreken omdat haar voorzitter zich publiekelijk had uitgesproken tegen de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging. Hij kon daarom niet onpartijdig zijn met betrekking tot de tekst van het spandoek. Deze poging had echter geen succes en hij werd veroordeeld tot uitzetting uit zijn ambt en een geldboete. Nog nooit eerder in de Spaanse geschiedenis is een zittende president uit zijn ambt gezet. Wel is hij de derde president op rij die door justitie wordt vervolgt. Puigdemont, die het referendum organiseerde, en Artur Mas die in 2014 een volksraadpleging liet houden, gingen hem daarin voor. Torra kon echter nog in beroep gaan bij het Spaanse Hooggerechtshof. Ook dit hof heeft hij getracht te wreken daar drie van de vijf rechters van deze rechtkamer ook de Catalanen veroordeeld hebben. Zij kunnen daarom niet neutraal zijn vanwege een spandoek die ageert tegen de politeke gevangenen. Zoals verwacht, leverde ook deze wraking geen resultaat op. De partijdigheid van het Hooggerechtshof blijkt onder andere omdat zij deze zaak voorrang gaf boven de vele andere beroepszaken die er lopen. In haar oordeel heeft zij nu het oordeel van de rechtbank in Catalonië bevestigd, waardoor zijn afzetting van president Torra uit zijn ambt een feit geworden is. Zelfs de bekendmaking van de uitspraak gebeurd op onregelmatige manier omdat deze reeds naar de pers is uitgelekt nog voordat Torra officieel op de hoogte wordt gesteld. De president kan nog slechts opheldering aan de rechtbank vragen over zijn veroordeling waardoor zijn feitelijke afzetting maximaal zes maanden kan worden uitgesteld. Na de afzetting uit zijn ambt kan hij weliswaar aan het Constitutioneel Hof vragen om bescherming van zijn fundamentele rechten, maar dit hof kan haar oordeel lange tijd uitstellen terwijl zijn afzetting, met alle politieke gevolgen, reeds een voldongen feit is. Gezien het verleden van het Constitutioneel Hof met betrekking tot de Catalaanse gevangenen is dit ook te verwachten zodat de president voorlopig geen aanklacht bij het Europese Hof voor de Mensenrechten kan indienen.

Nog een rechtzaak
Bij de Spaanse nationale verkiezingen in het najaar van 2019 vond hetzelfde kat en muis spel over het spandoek plaats waardoor Torra zich vorige week opnieuw voor de rechtbank in Catalonië moest verantwoorden. Toen weigerde hij echter een verklaring af te leggen en zei dat de rechtbank niet neutraal is en het vonnis reeds vast ligt. ‘Ik ben voor de Catalaanse onafhankelijkheid en de rechtbank legt zich toe op de vervolging van de voorstanders daarvan.’ Net zoals in de beroepszaak bij het Hooggerechtshof, wees de president de rechtbank er op dat de Spaanse staat systematisch en op gecoördineerde manier de Catalaanse nationale minderheid gerechtelijke vervolgt. Momenteel lopen er 2850 rechtzaken tegen Catalaanse politici en burgers vanwege het onafhankelijkheidsproces. Discriminatie en vervolgingen van nationale minderheden ligt zeer gevoelig bij de internationale gemeenschap, waaronder de EU en de VN.

Reactie vanuit de politiek
De Catalaanse politieke partijen zijn diep verdeeld over de te volgen strategie. Angst heerst alom vanwege gerechtelijke vervolgingen, met name onder de voorzitter van het Catalaanse Parlement, Roger Torrent van de ERC partij, wiens voorgangster voor 13 jaar gevangen zit voor het houden van het debat over de referendumwet. Onder juridische druk ontzegde Torrent het lidmaatschap van de Catalaanse president van het Parlement waardoor deze zijn stemrecht verloor. De kiesgroep JxCat (Samen voor Catalonië) van Puigdemont heeft zich afgescheiden van de moederpartij PdeCat en onder dezelfde naam een eigen politieke partij opgericht. De partijen zijn met ruzie uit elkaar gegaan en de onenigheid over de rechten van de merknaam wordt via de rechtbanken uitgevochten. De coalitiegenoot ERC is reeds lange tijd niet meer loyaal aan Torra, waardoor de Catalaanse president afgelopen Februari verklaarde dat effectief regeren niet meer mogelijk is en vervroegde verkiezingen zullen worden uitgeschreven. De COVID-19 crisis heeft deze verkiezingen echter op de lange baan geschoven. Het ziet er dus naar uit dat er in Catalonië, al dan niet gedwongen door de wetgeving, vervroegde verkiezingen zullen plaats vinden. De christelijke partij ‘Democraten’ en JxCat zijn de enige voorstanders van wettelijke ongehoorzaamheid tegen de afzetting van president Torra.

Reactie vanuit de bevolking
Veel Catalanen zijn diep gefrustreerd omdat het Parlement en de regering zich niet aan hun verkiezingsbelofte en politieke mandaat hebben gehouden. Zij zouden werken om de onafhankelijke Republiek te verwezenlijken, zoals in het referendum was besloten. De gerechtelijke vervolgingen, het verbod van het Hooggerechtshof om Puigdemont via een videoconferentie als president te installeren en het verbod van de Spaanse justitie om de twee daaropvolgende presidentskandidaten aan te stellen, verhinderde dat de uiteindelijke regering van Torra op effectieve manier haar werk kon doen. Het is te verwachten dat er protesten zullen losbreken, maar in welke mate en voor hoe lang is vooralsnog onzeker. De burgerbeweging ANC houdt momenteel een enquête onder haar leden welke acties zij zullen ondernemen. Het staat in ieder geval vast dat we een bewogen herfst tegemoet zien.

Deixa un comentari

L'adreça electrònica no es publicarà. Els camps necessaris estan marcats amb *

Aquest lloc està protegit per reCAPTCHA i s’apliquen la política de privadesa i les condicions del servei de Google.

Us ha agradat aquest article? Compartiu-lo!