Que ditz Patrick Lavaud, director de cinèma e deth documentau Lenga d’amor, qu’inaugurèc era siesau Mòstra de Cinèma Occitan en Lhèida, que damb aguest film a volut hèr un aumenatge ara lengua des sòns pairs-sénhers, mès d’un punt de vista sociau e de relacion entre es persones, ath delà der acte de reivindicacion politica que
Maugrat eth panorama de crisi e de pessimisme generau, de temps en temps que podem hestejar quauqua bona naua: ei eth cas des aniversaris. E aguest mes de març qu’auem era sòrt de poder hestejar tres aniversaris de mèdias en occitan: es vint-e-cinc ans deth Meddia aranés, de Catalunya Ràdio en Aran, eth prumèr aniversari
Damb tot un an per deuant, ara qu’ei eth moment de hèr eth bilanç lingüistic deth 2012 que viem d’acabar. Ath delà des manifestacions: pera lengua occitana, en mes de març en Tolosa, es diferentes mobilizacions a favor dera escòla bilingua, tanben cau parlar, en sens positiu, dera adopcion per part de diuèrses collectivitats territoriaus
Era companhia aranesa Persones d’Aran entà Toti que ven d’estrear, per dusau an consecutiu, ua òbra de teatre en aranés dehòra der espaci lingüistic occitanofòn: dempús dera estrea, en mes de junh en Vielha, era òbra Qui mane ací? a estat representada en tres sessions en Barcelona, a on i a ua minoria occitanofòna importanta,
Tot qu’ei prèst entà ua manifestacion mès, enguan en Tolosa, eth dissabte 31 de març, dempús des manifestacions de Carcassona (2005 e 2009) e Besièrs (2007). Aguest viatge, totun, damb era de Tolosa, d’autes manifestacions que son previstes tath madeish dia ath laguens deth territòri exagonau en supòrt des autes lengües dera Republica qu’eth francés: en
Pèir de Garròs te mos deishèc escrit, bèth temps a, açò: “… au luòc de lanças ponchudas, armem-nos de plumas agudas”, e aquesta devisa, que poirien hèr sua es nòsti escrivans, qu’ei eth nòste combat encara aué, quate sègles dempús Garròs. De tostemps qu’auem escrit: dessús des pèires, sus papir o papèr… e d’un temps
Èm en campanha electorau: ua part des occitans auem eth dret de votar, mès a qui? En aguest article mos fixaram enes proposicions que, sus er occitan, hèn es partits politics damb mès opcions d’auer representacion parlamentària en Madrid. Ath delà de poder liéger en occitan -ath costat des autes lengües oficiaus en Aran- es
Er ostiu qu’ei acabat. Qu’a estat ‘caud’ e ‘heired’ ath còp, com ua docha escocesa (que mèsque pas escocesa dilhèu ne poiríem díder docha espanhòla, d’ara enlà): per cada bona notícia qu’auíem, ara seguida que mos arribaue eth patac. Se, per exemple, podies gaudir, un còp per an, d’ua dimenjada de hèsta occitana ena Estivada
Se i a quauquarren que mòstre era vitalitat dera cultura occitana aué qu’ei era musica: que i a cantaires e còrs e grops pertot Occitània, de nòrd (tRaucatèrme) a sud (Bramatopin), e d’èst (Lhi Jarris) a oèst (Familha Artús), e de toti es estils musicaus: grops polifonics vocaus des classics, sonque d’òmes, hemnes o mixtes,
Es edicions gascones Per Noste, amassa damb Maiatz, que vien de publicar Escrivans/Idazle, un libre compilatòri bilingüe d’autors occitans e bascos que mos permet hèr un exercici de literatura comparada enes lengües respectives. Occitans e bascos que compartim un paisatge geografic que tèrmie er un damb er aute, e qu’a servit entà partejar experiéncies vitaus
Dempús dera ofensiva legau a favor der occitanque representauen er Estatut e era Lei der occitan aprovadi pes fòrces politiques parlamentàries catalanes per majoritat, es tropes emperiaus qu’an contraatacat, emparades peth poder des ‘sues’ institucions: partits politics,Tribunau Constitucionau, etc. Ei per aquerò qu’è era impression que, d’un tempstà deçà, en matèria de lengua, cada dia
Enguan è agut era oportunitat, e era sòrt, gràcies ara bèca que m’a concedit eth Centre d’Art i Natura de Farrera, d’anar a passar un mes en Irlanda, en un endret de nòm long e de mau prononciar entà nosati: Annaghmakerrig. Aquiu que i a eth Tyrone Guthrie Centre, un lòc de trobada de gent
Qu’èm sauvats! Era TDT -o TNT- (Television Digitau, o, sevos ac estimatz mès, Numerica, Terrèstra) qu’ei arribada. E damb era… ethmadeish ‘circ’ de tostemps. Que mos prometeren que poderíem contemplar un pilèr decanaus mès, de contenguts diuèrsi, d’informacions e de punts de vista diferenti…Que mos auíem arribat a imaginar que, dilhèu bèth dia, pes designis
Aué aurie hèt 87 ans: non auec temps de viuer-ne sonque 86, mès quetrabalhèc coma se n’auesse viscut eth doble. Istorian, escrivan (poèta, prosista, assagista, traductor…), lingüista e sociolingüista, militant occitanista de pensament e d’òbra, Intellectuau damb letres màgers e encara mos mancarie adjectius tà definir ara persona que, seguraments, mès combatèc a favor deroccitanisme
I a trenta ans que neishec, en 1980. I a trenta ans que comencèc a volar e eth viatge que dure encara. Aquera prumèra Calandreta paulina qu’aguec ua fraia, era escòla besierenca de l’Ametlièr, e fòrça d’autes mès, e neisheren es prumèrs calandrons. E aqueri calandrons que creisheren, e damb eri era escòla, e alavetz